Koniec podatkowego eldorado? Co naprawdę zmienia się w IP BOX od 2026
Przez lata ulga IP BOX była jednym z najważniejszych narzędzi podatkowych dla innowatorów, programistów oraz przedsiębiorstw rozwijających własność intelektualną. Preferencyjna stawka podatku na poziomie 5% stała się fundamentem planowania finansowego tysięcy przedsiębiorców. Jednak nadchodzi czas definitywnych zmian. Rząd zapowiada ograniczenie dostępu do ulgi i daleko idącą reformę, której skutki odczują przede wszystkim specjaliści IT. W tym artykule Expert Office analizuje, jak działała ulga IP BOX, skąd decyzja o jej zaostrzeniu i jakie argumenty przytacza Ministerstwo Finansów.
Czym jest ulga IP BOX i skąd wzięła się jej popularność?
Ulga IP BOX została wprowadzona po to, by wspierać rozwój innowacji i działalności badawczo-rozwojowej. Preferencją objęto dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, takich jak:
autorski program komputerowy,
patent,
wzór użytkowy,
wzór przemysłowy,
prawa do nowych technologii.
Oficjalne informacje o uldze IP BOX znajdują się na portalu rządowym:
👉 https://www.gov.pl/web/finanse/ulga-ip-box
Stawka 5% podatku – dlaczego stała się hitem w branży IT?
W praktyce ulga IP BOX stała się przede wszystkim narzędziem dla programistów prowadzących JDG. Dzięki odpowiedniej dokumentacji i wykazaniu, że praca polega na tworzeniu innowacyjnego oprogramowania, możliwe było:
obniżenie podatku do 5%,
kontrolowanie kosztów prowadzenia działalności,
przewaga konkurencyjna dzięki wysokiej rentowności.
Wymagało to jednak:
prowadzenia wskaźnika nexus,
szczegółowej ewidencji projektów,
często indywidualnej interpretacji podatkowej.
Dlaczego rząd zmienia zasady?
Ministerstwo Finansów wskazuje, że w wielu przypadkach ulga została oderwana od swojej pierwotnej idei.
Oficjalne uzasadnienie MF: nadużycia i optymalizacje
Według resortu:
IP BOX miało wspierać duże zespoły B+R,
a stało się sposobem na optymalizację podatkową freelancerów.
Resort podkreśla, że wiele JDG nie prowadzi prac badawczo-rozwojowych w takim zakresie, jaki przyświecał ustawie.
Projekt zmian UD116 (oficjalny dokument):
https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12379256
Kto najbardziej korzystał z ulgi IP BOX?
1. Programiści B2B
To zdecydowanie najliczniejsza grupa beneficjentów.
2. Małe software house’y
3. Startupy w fazie wczesnego rozwoju
Wszystkie te grupy korzystają z ulgi, jednak rząd uważa, że kluczową rolę powinna odgrywać struktura zatrudnienia i realne prace badawczo-rozwojowe.
Co może się zmienić od 2026 roku? – zapowiedź rewolucji
Zmiana podejścia państwa wskazuje na:
zakończenie ery 5-procentowego podatku dla JDG bez pracowników,
premiowanie podmiotów zatrudniających minimum 3 osoby,
wliczanie IP BOX do daniny solidarnościowej (4%).
Podsumowanie – koniec jednej z największych preferencji podatkowych w Polsce?
Analizując komunikaty Ministerstwa Finansów oraz projekt UD116, kierunek jest jasny:
ulga IP BOX zostanie ograniczona, a dostęp do niej — mocno utrudniony.
W kolejnych wpisach Expert Office szczegółowo opisujemy:
projekt UD116 i wymogi zatrudnienia,
nowe zasady daniny solidarnościowej,
uszczelnienia systemu podatkowego,
alternatywy dla przedsiębiorców.
Do przeliczenia
Zespół Expert Office
